Editör: Dr. Öğr. Üyesi Gülcan İNALCIK
05.08.2023 Medya: Türk ve ABD Dışişleri Bakanları tahıl anlaşmasını görüştü. Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan bir kaynağın 5 Ağustos’ta TASS’a verdiği bilgiye göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmelerde Güney Kafkasya’daki gelişmeler ve Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi süreci ele alındı. Ayrıca tahıl anlaşmasının yeniden başlatılması, Karadeniz’in güvenliği ve NATO’nun genişlemesi konuları görüşüldü. Rusya ve Türkiye Devlet Başkanları Vladimir Putin ve Recep Tayyip Erdoğan 2 Ağustos’ta yaptıkları telefon görüşmesinde tahıl anlaşmasını ele aldılar. Putin görüşme sırasında Rusya’nın ancak anlaşmanın imzalanması sırasında kendisine verilen tüm sözler yerine getirildikten sonra anlaşmaya geri dönmeye hazır olacağını söyledi. Daha sonra 4 Ağustos’ta Erdoğan, Türkiye ve Rusya’nın tahıl anlaşması konusunda “aynı tarafta” olduğunu söyledi ve Türkiye’nin Rusya’dan Karadeniz yoluyla gönderilen tahılı işleyerek Afrika’nın en yoksul ülkelerine göndermeyi planladığını belirtti. |
06.08.2023 Üçüncü BDT Oyunları Azerbaycan’ın Gence şehrinde gerçekleştirilecek. Azerbaycan’ın Gence şehri üçüncü Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Oyunlarına ev sahipliği yapacak. Konuyla ilgili açıklama Azerbaycan Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı Mariana Vasileva tarafından gazetecilere yapıldı. BDT ülkelerinin III. Oyunlarının 2025 yılında düzenlenmesi planlanıyor. II BDT Oyunları 4-14 Ağustos tarihleri arasında Belarus’ta gerçekleştirilmektedir. Yaz Olimpiyatları standartlarına uygun olarak 20 spor dalında yarışmalar düzenlenmektedir. Dokuz BDT ülkesinin (Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Tacikistan ve Özbekistan) yanı sıra Gürcistan, İran, Türkiye, Çin, Brezilya, Küba ve Sırbistan gibi diğer bazı ülkelerden sporcular katılıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Belarus’ta düzenlenen BDT Oyunları katılımcılarına bir tebrik telgrafı gönderdi. Bu tür oyunların ilkinin iki yıl önce Rusya'nın girişimiyle düzenlendiğini hatırlatan Putin, oyunların bir gelenek haline gelmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. |
07.08.2023 Erdoğan Putin’e Ukrayna konusunda arabuluculuk teklif etmek istiyor. Türkiye lideri Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yapacağı görüşmede Ukrayna konusunda arabuluculuk yapmayı ve müzakerelerin yeniden başlamasını teklif etmeyi planlıyor. Türkiye’nin Ukrayna’da erken bir ateşkesten yana olduğu belirtildi. Kaynak, Erdoğan’ın “savaşın kazananı, barış sürecinin de kaybedeni olmaz” tezini bir kez daha tekrarlayacağını da sözlerine ekledi. Türk Cumhurbaşkanlığı yönetimi, Erdoğan’ın Vladimir Putin ve Vladimir Zelenskiy’nin güvenine sahip tek dünya lideri olduğuna inanıyor. Regnum haber ajansının bildirdiğine göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ağustos ayında Türkiye’yi ziyaret edebileceğini söyledi. |
07.08.2023 Baden-Baden Belediye Başkanı Ukrayna görüşmelerinin şehirde yapılmasını önerdi. Tatil beldesi Baden-Baden, Ukrayna ve Rusya arasındaki barış görüşmeleri için bir mekân olabilir. Alman kentinin belediye başkanı Dietmar Speth, 7 Ağustos’ta böyle bir girişimde bulundu. Politikacı, tatil kentinin tarihsel olarak tüm dünya için bir buluşma yeri ve barışçıl toplantılar için bir üne sahip olduğunu açıkladı. Ağustos sonu ya da Eylül başında Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Dışişleri Bakanı Annalena Berbock’a böyle bir öneriyi içeren mektuplar göndermeyi planlıyor. |
08.08.2023 Blinken, Rusya’nın Afrika ülkelerine vaat ettiği bedava tahılın yeterli olmadığını söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken Fransız radyosuna verdiği demecinde “Rusya’nın teklifi okyanusta bir damla. Sorunu çözmüyor, fiyatların yükselmesini engellemiyor, milyonlarca ton tahılın piyasadan çekildiği ve şu anda özellikle gelişmekte olan ülkelerde ihtiyaç sahiplerine ulaşamadığı gerçeğini değiştirmiyor.” dedi. ABD Dışişleri Bakanı’nın belirttiği gibi, tahıl anlaşması kapsamında Afrika ülkelerine 20 milyon ton tahıl ihraç edildi ve şimdi Rus yönetiminin sadece 50 bin ton teklif ettiği iddia ediliyor ve bu kıyaslanamayacak kadar az. Blinken ayrıca Rusya’nın Ukrayna’daki özel operasyonunun başlangıcından bu yana ABD’nin Afrika da dahil olmak üzere dünyada gıda güvenliği için 14 milyar dolar ayırdığını belirtti. Daha önce Regnum haber ajansı, ABD Dışişleri Bakanı Blinken’in, ABD’nin Rusya’nın tahıl anlaşmasının şartlarıyla ilgili tüm sorularını çözdüğünü ve Birleşmiş Milletler’den Moskova’ya Rusya’nın tüm endişelerine yanıt veren bir teklifin gündemde olduğunu söylediğini bildirmişti. Türkiye ve Rusya Cumhurbaşkanları Recep Tayyip Erdoğan ve Vladimir Putin arasında Ağustos ayında yapılacak olası yüz yüze görüşmelerin ana konularından birinin Karadeniz tahıl girişiminin yeniden başlatılması olacağı da bildirildi. |
09.08.2023 Türk Güvenlik Konseyi Rusya ve Ukrayna’yı müzakere masasına çağırdı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 9 Ağustos’ta Rusya ve Ukrayna’ya müzakere çağrısında bulunduğu bir Güvenlik Konseyi toplantısı düzenledi. Toplantının sonuçları Güvenlik Konseyi basın servisi tarafından yayımlandı. Yaklaşık üç saat süren toplantının tartışma konularından biri Ukrayna’daki çatışma ve bunun Türkiye'ye olası sonuçlarıydı. Karadeniz’de gerilimin tırmanmasının kimsenin çıkarına olmayacağı ifade edildi. Tüm taraflar müzakere masasına oturmaya davet edildi. Güvenlik Konseyi ayrıca çatışmaların bir an önce durdurulması ve tahıl anlaşması kapsamında tedarikin yeniden sağlanması çağrısında bulundu. Erdoğan önceki gün yaptığı açıklamada, Batılı ülkelerin verdikleri sözleri yerine getirmemeleri nedeniyle tahıl anlaşmasına ilişkin müzakerelerin çıkmaza girdiğini söyledi. Rusya’nın Afrika ülkelerine tahıl sağlamasının önemli olduğunu kaydeden Erdoğan, bu konudaki tüm sorunların yakında çözüleceğini umduğunu ifade etti. 7 Ağustos’ta ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken Rusya’yı tahıl anlaşmasına geri dönmeye çağırdı ve Moskova’nın koşullarının yerine getirilmesiyle ilgili tüm meselelerin çözüme kavuşturulmasının artık mümkün olduğunu söyledi. Blinken’e göre Rus tahılı, nakliyesi ve sigortası yaptırım kapsamından çıkarıldı. Dışişleri Bakanı, bankalara ABD’nin Rus tahıl ihracatını desteklediğine dair mektuplar gönderdiğini de sözlerine ekledi. Devlet Duması Dış İlişkiler Komitesi Başkan Yardımcısı Dmitriy Novikov, Regnum haber ajansına yaptığı açıklamada Blinken’in vaatlerinin bir aldatmaca olabileceğini söyledi. Novikov, tahıl anlaşmasının Rusya kısmının yerine getirileceğine dair vaatler içeren mektupların bir garanti olmadığını kaydetti. Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM’nin Ukrayna’dan Karadeniz limanları üzerinden tahıl ihracatına ilişkin anlaşması 22 Temmuz 2022 ile 18 Temmuz 2023 tarihleri arasında yürürlükteydi. Moskova, Rus tarafının anlaşmaya uymaması nedeniyle anlaşmadan çekildi. Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitriy Peskov, Moskova'nın anlaşmalar çerçevesinde tüm koşullarını yerine getirir getirmez tahıl anlaşmasına geri dönmeye hazır olduğunu söyledi. |
10.08.2023 Kaynak: Türkiye tahıl anlaşması konusunda Batı’dan sözlü güvence aldı. Kaynak: Türkiye tahıl anlaşması konusunda Batı'dan sadece sözlü güvence aldı, ancak bu yeterli değil. Ankara’da müzakere sürecine dâhil olan bir kaynak RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada, Türkiye’nin bazı Batılı ülkelerle yürüttüğü müzakerelerde Rusya’dan sadece sözlü ihracat garantisi aldığını ancak bunun tahıl anlaşmasını yeniden başlatmak için yeterli olmadığını dile getirdi. Ayrıca Rusya’dan ürün ihracatı konusunda Batı ile müzakerelerin de BM tarafından sürdürüldüğünü sözlerine ekledi: “Onların tarafında genel sekreterin (António Guterres, - ed.) kontrolü altında yoğun bir çalışma var. Belki de yakın gelecekte Rus tarafına yeni teklifler sunulacaktır.” |
11.08.2023 Dışişleri Bakanlığı Daire Başkanı: Türkiye'deki gaz merkezi projesinin parametreleri hala tartışılıyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşbirliği Departmanı Direktörü Dmitry Biriçevskiy, RİA Novosti’ye verdiği demeçte, Türkiye’deki “gaz merkezi” projesinin parametrelerinin en üst düzey de dâhil olmak üzere hala tartışıldığını söyledi. Ajansa verdiği röportajda Biriçevskiy, “Bu girişimin doğrudan uygulanmasına gelince, en üst düzey de dâhil olmak üzere parametreleri hala tartışılıyor. Avrupa için bir transit ülke olarak rolü, Türk Akımı doğalgaz boru hattının devreye girmesiyle birlikte son zamanlarda önemli ölçüde artmıştır. Aynı zamanda Moskova ve Ankara arasında gaz sektöründeki işbirliği stratejik bir nitelik taşıyor ve siyasi konjonktüre tabi değil” dedi. CNN Türk’ün daha önce kaynaklara dayandırarak verdiği habere göre, Türkiye ile Rusya arasındaki enerji projeleri, özellikle de “gaz merkezi” projesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ağustos ayında planlanan ziyareti sırasında ele alınabilir. |
Bu sayfa Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından en son 16.08.2023 13:59:43 tarihinde güncellenmiştir.