Editör: Dr. Öğr. Üyesi Gülcan İNALCIK
23.08.2023 Erdoğan, Türkiye'nin Ukrayna konusunda arabuluculuk çabalarını sürdüreceğini söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Ukrayna’da barışı tesis etmek için arabuluculuk çabalarını yorulmadan sürdürme niyetinde olduğunu söyledi. Erdoğan, Ukrayna’daki Kırım platformunun katılımcılarına gönderdiği video mesajında “Barışı tesis etmek için arabuluculuk çabalarımızı yorulmadan sürdürme niyetindeyiz” dedi. Erdoğan’a göre Ankara “akan kanı durdurmak ve iletişim kanallarını açık tutmak için büyük çaba sarf ediyor.” Türk lider, “Savaşın sona ermesi ve Karadeniz havzasında barış ve istikrarın yeniden tesis edilmesi sadece bölge için değil tüm dünya için yeni bir soluk olacaktır” dedi. |
24.08.2023 Lavrov, Rusya’nın tahıl anlaşmasına geri dönmesi için şart koştu. Lavrov: Batı tüm yükümlülüklerini yerine getirdikten sonra Rusya tahıl anlaşmasına geri dönecek. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, BM Genel Sekreteri António Guterres ile yaptığı görüşmede, Moskova’ya karşı tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde Rusya’nın tahıl anlaşmasına katılmaya devam edeceğini söyledi. Görüşme Johannesburg’daki BRICS zirvesi çerçevesinde gerçekleştirildi. Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yayımlanan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “BM Genel Sekreteri’nin Karadeniz İnisiyatifi’nin yeniden başlatılması ihtimaline ilişkin sorusuna cevaben Sergey Lavrov, Rusya Devlet Başkanı tarafından dile getirilen ve sadece Rus tarafının tüm yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde inisiyatife katılmaya hazır olduğuna ilişkin Moskova’nın tutumunu yineledi.” |
24.08.2023 Medya: Putin ve Erdoğan Eylül ayında Soçi’de bir araya gelecek. Bir Türk diplomatik kaynak, Rusya ve Türkiye Devlet Başkanları Vladimir Putin ve Recep Tayyip Erdoğan’ın 4 Eylül’de Soçi’de bir araya gelebileceğini söyledi. TASS haber ajansının aktardığına göre, diplomat şunları söyledi: “Devlet başkanlarının Rusya’da bir araya gelmesi planlanıyor. Olası tarih 4 Eylül’de Soçi’de.” Regnum haber ajansının bildirdiğine göre, 24 Ağustos tarihli Milliyet gazetesi Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın tahıl anlaşmasını görüşmek üzere Eylül ayında Moskova’yı ziyaret edeceği bilgisini verdi. Gazete ayrıca Fidan’ın aynı konuda görüşmelerde bulunmak üzere 25 Ağustos’ta Kiev’i ziyaret edeceğini de bildirdi. |
25.08.2023 Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Kiev’de Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir görüşme gerçekleştirdi. Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bakanımız Hakan Fidan Kiev’de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy tarafından kabul edildi.” denildi. Görüşmenin bir Türk diplomatın dışişleri bakanı olarak Ukrayna’ya yaptığı ilk ziyaret olduğu kaydedildi. Regnum haber ajansının daha önce bildirdiği üzere Fidan, tahıl anlaşmasının yeniden başlatılmasına ilişkin görüşmelere katılmak üzere Eylül ayında Moskova’yı da ziyaret edebilir. Milliyet gazetesine göre, Rusya, Türkiye ve BM’nin katılımıyla yapılacak müzakereler daha sonra İstanbul’da gerçekleştirilebilir. |
25.08.2023 Zelenskiy’nin ofisi Türk Dışişleri Bakanı ile tahıl koridorundaki riskleri görüştü. Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal, Volodimir Zelenskiy'nin ofis ekibiyle birlikte Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştüğünü ve görüşmenin konularından birinin Karadeniz’deki “tahıl koridoru” üzerindeki risklerle ilgili olduğunu söyledi. Türk Dışişleri Bakanlığı daha önce Fidan’ın Zelenskiy ile görüşmek üzere Kiev’e geldiğini bildirmişti. Şmihal, telegram hesabında “Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve ekibinin Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile önemli görüşmesi. Görüşmede “barış formülü”, Küresel Barış Zirvesi hazırlıkları ve Rusya’nın Karadeniz tahıl koridorunu bloke etmesiyle ilgili riskler ele alındı.” diye yazdı. Zelenskiy, Türkiye’ye Ukrayna'ya verdiği sürekli ve “tutarlı destek”, özellikle de cephedeki Ukrayna ordusuna sağladığı insani yardım ve askeri destek için teşekkür etti. |
28.08.2023 Kaynak, Putin-Erdoğan görüşmelerinin tahıl anlaşmasındaki rolünü anlatıyor. Putin-Erdoğan görüşmelerinin tahıl anlaşmasının geleceğini belirlemesi bekleniyor. Sürece dâhil olan bir kaynak RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada, Rusya ve Türkiye Devlet Başkanları Vladimir Putin ve Recep Tayyip Erdoğan arasında yapılacak görüşmelerin tahıl anlaşmasının geleceğine büyük ölçüde açıklık getireceğini söyledi. “Bu görüşmeler için çok büyük umutlar var, birçok açıdan (tahıl anlaşmasının) geleceğine açıklık getirecekler, (Türkiye’nin) tüm ilgili kurumları bu yönde çalışıyor. Süreç BM ile koordine ediliyor, onlar da bu müzakereleri takip edecekler” dedi. Kaynak, görüşmelerin yapıcı geçmesini ve tahıl anlaşmasının yeniden başlatılması için olanaklar yaratmasını umduğunu ifade etti. |
28.08.2023 Peskov, Putin ve Erdoğan arasında yakında bir görüşme yapılacağını duyurdu. Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki görüşme hakkında konuşarak, görüşmenin yakında gerçekleşeceğini, tarihlerin açıklanması konusunda anlaşmalar olduğunu, Kremlin’in bunlara bağlı kaldığını söyledi. Peskov daha önce yaptığı açıklamada, Putin’in Erdoğan’la görüşmesinin yakında gerçekleşeceğini, yakında bu konuda resmi bilgi verileceğini, görüşmenin “oldukça sıkı bir şekilde hazırlandığını” söyledi. “Dün de söyledim, gerçekten de görüşme yakında gerçekleşecek, zamanı geldiğinde bu konuda bilgi vereceğiz. Duyurunun yapılacağı tarihler konusunda belirli mutabakatlar var ve bu mutabakatlara sadık kalmak niyetindeyiz” dedi. |
30.08.2023 Kremlin, Putin ve Erdoğan arasında Rusya’da yakında bir görüşme yapılacağını duyurdu. Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye lideri Recep Tayyip Erdoğan arasında yakında Rusya’da bir görüşme olacağını, bununla ilgili resmi açıklamanın yapılacağını söyledi. Daha önce RİA Novosti’nin Türk liderin yönetiminden bir kaynağı, Erdoğan’ın Rusya ziyaretinin Hindistan’daki G20 zirvesinden önce gerçekleşeceğini bildirmişti. İktidar partisinin resmi sözcüsü Ömer Çelik de Türk liderin yakında Soçi’ye bir ziyaret gerçekleştireceğini doğruladı. Türk televizyon kanalı Habertürk liderler görüşmesinin 4 Eylül’de Soçi’de yapılacağını bildirdi. Gazetecilerin görüşmenin 4 Eylül’de Soçi’de yapılacağının doğru olup olmadığını sorması üzerine Peskov, “(Görüşme) yakında Rusya’da yapılacak ve gün hakkında resmi bir duyuru yapacağız” dedi. |
30.08.2023 Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Arasında Yapılacak Görüşmelere Dair Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan Açıklama “31 Ağustos - 1 Eylül tarihlerinde, Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un daveti üzerine, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ikili ve uluslararası gündemde yer alan çok çeşitli konularda görüşmelere katılmak üzere Moskova’ya bir çalışma ziyareti gerçekleştirecek. Bu ziyaret Hakan Fidan’ın Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olarak Rusya Federasyonu’na gerçekleştirdiği ilk ziyaret. Başta en üst düzey olmak üzere siyasi diyalog, olumsuz uluslararası koşullara ve üçüncü ülkelerden gelen baskılara rağmen yoğun bir şekilde gelişmektedir. Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında bu yıl düzenli olarak uzaktan iletişim kurulmuştur (sonuncusu 2 Ağustos’ta olmak üzere on telefon görüşmesi). Devlet başkanları, 27 Nisan’da Akkuyu NGS’nin 1. güç ünitesine nükleer yakıtın teslim edilmesini kutlamak üzere video konferans formatında bir törene katılmışlardır. 2022 yılında devlet başkanları dört kez yüz yüze görüşme gerçekleştirmiştir (5 Ağustos’ta Soçi’de, 19 Temmuz’da Tahran’da, 16 Eylül’de Semerkant’ta, 13 Ekim’de Astana’da). Devlet başkanları tarafından belirlenen ikili iletişim hızı, Rusya ve Türkiye dışişleri bakanları tarafından aktif olarak desteklenmektedir. 2023 yılında Sergey Lavrov ve önceki Türkiye Dışişleri Bakanı M. Çavuşoğlu arasında üç yüz yüze görüşme gerçekleşmiştir: 1 Mart’ta Yeni Delhi’deki G20 Bakanlar Konseyi çerçevesinde, 6-7 Nisan’da Ankara’da ve 10 Mayıs’ta Moskova’da. Bakanlar arasında telefon görüşmeleri formatı rağbet görmektedir. Bu yıl Sergey Lavrov ile M. Çavuşoğlu ve H. Fidan arasında sekiz görüşme yapılmıştır (sonuncusu 18 Temmuz’da H. Fidan ile yapılmıştır). İki ülkenin dışişleri bakanlıklarının çeşitli birimleri arasında düzenli olarak istişareler gerçekleştirilmektedir (bu yıl Mart ayında iki yıl süreyle uzatılan Rus-Türk Bakanlıklar Arası İstişare Planı temelinde). Sergey Lavrov ve Hakan Fidan arasında yapılacak görüşmeler sırasında üst düzey temaslara ilişkin yeni bir programın ele alınması planlanmaktadır. Bakanlar geniş bir yelpazede güncel bölgesel ve uluslararası konuları ele alacaklar. Bakanlar, Ukrayna, Transkafkasya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Orta Asya ve Karadeniz bölgesindeki durum hakkında görüş alışverişinde bulunacaklar. Ukrayna krizindeki mevcut durum hakkında görüş alışverişinde bulunulacak, krizin siyasi ve diplomatik yollarla çözüme kavuşturulmasının olası yolları tartışılacak. Bakanlar, savaş esirlerinin değişimi de dâhil olmak üzere insani konulara değinecek ve her iki tarafın da bu alanda varılan anlaşmalara saygı göstermesi gerektiğine vurgu yapacak. Rus tarafı ayrıca Ankara ve Kiev arasında artan askeri-teknik işbirliğinin zararları konusunu da gündeme getirmeyi planlıyor. Ukrayna limanlarından tahıl ihracatına ilişkin Karadeniz İnisiyatifinin bu yıl 18 Temmuz’da sona erdirilmesinden bu yana ortaya çıkan durum ele alınacaktır. Rusya Savunma Bakanlığı’nın bu yıl 19 Temmuz’da yaptığı ve “anlaşmanın” tamamlanmasının ardından Ukrayna’ya giden tüm gemilerin Kiev tarafındaki çatışmaya dâhil olan askeri kargonun potansiyel taşıyıcıları olarak kabul edildiği açıklamada yansıtılan Rus pozisyonunu bir kez daha Türk tarafına ileteceğiz. Rusya ve Türkiye Dışişleri Bakanları, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 1 milyon ton Rus tahılının, Türk işletmelerinde işlenmesi ve en çok ihtiyaç duyan ülkelere sevkiyatı için Katar’ın mali desteğiyle uygun bir fiyattan Türkiye’ye tedarikini organize etme girişimini hayata geçirmeye yönelik parametreler üzerinde çalışma niyetindedir. Bu projeyi Karadeniz anlaşmasına en uygun çalışma alternatifi olarak görüyoruz. Dışişleri Bakanları, 2022 yılında Moskova’da başlatılan Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesi sürecine daha fazla önem verecektir. Bu yıl 20-21 Temmuz tarihlerinde Kazakistan’da düzenlenen Astana Formatında Suriye konulu 20. Uluslararası Toplantıda (IMAS) Rusya, Türkiye, İran ve Suriye heyetleri, IMAS’ın bir sonraki 21. toplantısının bu yılsonundan önce düzenlenmesi konusunda mutabık kalmış ve Suriyeliler Arası Anayasa Komitesi’nin taslak komisyonunun müzakere takvimini belirlemişlerdir. Bakanlar, 20. ISAF’ın sonuçlarını göz önünde bulundurarak, Ankara ve Şam’a iyi komşuluk ilişkilerinin yeniden tesis edilmesinde yardımcı olacak ilave adımları değerlendirecek. Ermenistan ve Türkiye arasındaki ilişkilerin yeniden başlatılması, ulaşım ve iletişimin önündeki engellerin kaldırılması ve bölgenin çatışma sonrası yeniden inşası da dâhil olmak üzere Transkafkasya’da işbirliğinin derinleştirilmesi konularının kapsamlı bir şekilde analiz edilmesi planlanmaktadır. Türkiye ile ticari ve ekonomik işbirliğimizi arttırıyoruz. 2022 yılında ikili ticaret hacmi 62,4 milyar dolara ulaşarak rekor kırdı. 2022 yılında ikili ticaret bir önceki yıla göre neredeyse yüzde 86 artarak 62.4 milyar dolara ulaştı. Bakanlar, iki ülke arasındaki ticari alışverişin genişletilmesi ve çeşitlendirilmesi için uygun koşulların yaratılmasına odaklanacak ve Hükümetlerarası Rus-Türk Ortak Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Komisyonu’nun bir sonraki 18. toplantısının zamanlamasını ve içeriğini belirleyecekler. Bu yılın Temmuz ayında Türk tarafının eş başkanının (Ticaret Bakanı Ömer Bolat) atanmasının Komisyon’un çalışmalarına ilave bir ivme kazandıracağına inanıyoruz. İkili, ilk ünitesi son derece hazır durumda olan Akkuyu Nükleer Güç Santralinin inşası, Türk Akımı doğalgaz boru hattının işletilmesi ve Türkiye topraklarında bir doğalgaz merkezinin oluşturulması gibi stratejik projeler üzerindeki ortak çalışmalara değinecek. Sergey Lavrov ve Hakan Fidan, içinde bulunduğumuz turizm sezonunu da göz önünde bulundurarak, Rusların Türkiye’de kapsamlı güvenliklerinin sağlanması konusunu detaylı bir şekilde ele almayı planlıyorlar. Bu yılın Temmuz ayında doğal afetlerle mücadelede Türk ortaklarımıza bir kez daha yardım elimizi uzattık. Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatıyla 18 Temmuz’da iki adet Be-200ChS amfibi uçağı Ege kıyılarındaki orman yangınlarıyla mücadele etmek üzere derhal ülkemize gönderildi. Rus uzmanlar doğal yangınlarla mücadeleye önemli bir katkıda bulundu: İzmir ve Muğla'daki yangınlara 1.300 tondan fazla su atıldı. Toplantı sırasında bakanlar, yangınla mücadele konusunda Türkiye Cumhuriyeti'ne sağlanacak ilave yardımın parametreleri üzerinde çalışacaklar. Rusya ve Türkiye Dışişleri Bakanları arasında yapılacak görüşmelerin ülkelerimiz arasındaki karşılıklı yarar sağlayan ilişkilerin daha da geliştirilmesine önemli katkı sağlayacağına inanıyoruz.” |
31.08.2023 Lavrov Türk Dışişleri Bakanı ile Zelenskiy’nin “barış formülünü” görüştü. Lavrov, Zelenskiy’nin barış formülünün Rusya için neden kabul edilemez olduğunu Fidan’a açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Perşembe günü yaptığı açıklamada, Zelenskiy’nin “barış formülünün” Moskova için neden kabul edilemez olduğunu Türk mevkidaşı Hakan Fidan’a anlattığını dile getirdi. Lavrov, Moskova’da Türk Dışişleri Bakanı ile yaptığı görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında şunları söyledi: “Zelenskiy’nin kabul edilemez, ültimatom niteliğindeki ve kasıtlı olarak başarısızlığa uğratılan sözde barış formülünü desteklemek üzere tasarlanan girişimler de dâhil olmak üzere Ukrayna ve çevresindeki durum hakkında konuştuk. Bu yönde sarf edilen çabalara güvenmenin neden mümkün olmadığını ve bu çabaların Avrupa topraklarında çatışmaları önleyecek eşit, bölünmez güvenliğin nasıl sağlanacağına ilişkin her türlü ciddi görüşmenin yerini almaya çalıştığını anlattık.” |
01.09.2023 Lavrov: Türkiye ve Suriye’ye ilişkin taslak yol haritası değerlendiriliyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Cuma günü yaptığı açıklamada, Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesine ilişkin taslak yol haritasının değerlendirilmekte olduğunu ve genel olarak kabul edilebilir bir duruma getirilmesi için temasların devam ettiğini söyledi. Lavrov: “Bu yılın Haziran ayında (Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesine ilişkin) taslak yol haritasını tüm meslektaşlarımıza teslim ettik. Şu anda değerlendiriliyor ve bu projenin onaylanabileceği genel kabul edilebilir bir duruma getirilmesi için temaslar devam ediyor.” |
01.09.2023 Şoygu ve Fidan tahıl anlaşmasını ve Suriye’deki çalışmaları görüştü. Rusya Savunma Bakanlığı Cuma günü yaptığı açıklamada, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Moskova’da yaptığı görüşmede iki tarafın tahıl anlaşması ve Suriye’de ortak çalışma konularını ele aldığını belirtti. “Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Moskova’da yaptığı görüşmede tahıl anlaşması ve Suriye’deki ortak çalışmaları ele aldı. Rus Genelkurmay Başkanı, Türk Dışişleri Bakanı’nı yeni görevinden dolayı kutladı ve Fidan’ın geçmişteki görevi sırasında hem Rusya ve Türkiye hem de tüm dünya için gerekli ve yararlı pek çok şey yapmayı başardığını belirtti.” Savunma Bakanlığı Başkanı ayrıca Rusya’nın Suriye’deki sorunları çözmek için Türkiye ile stratejik ikili ortaklığını sürdürme niyetinde olduğunu belirtti. |
Bu sayfa Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından en son 05.09.2023 13:07:43 tarihinde güncellenmiştir.