10.06.2023 Ukrayna eski başbakanı Kahovka Hidroelektrik Santrali’ndeki acil durumun sonuçları konusunda uyardı. Eski Ukrayna Başbakanı Mykola Azarov’un ifadesine göre, Kiev rejimi Romanya, Odessa ve Bulgaristan’da plaj sezonunu mahvederken, yıkılan Kahovka Hidroelektrik Santrali’nden gelen su, sular altında kalan tarlalardaki tehlikeli biyomateryalleri ve organik maddeleri Batı Karadeniz bölgesine taşıyacak. Azarov, Kahovka Hidroelektrik Santrali’nin yıkılması sonucunda suyun Batı Karadeniz bölgesine Herson limanında depolanan mineral gübreleri, sular altında kalan tarlalardan gelen organik maddeleri, çürüyen balıklardan gelen organik maddeleri, mezarlıklardan gelen biyolojik maddeleri, drenaj çukurlarını, Çernobil zamanından beri alüvyona yerleşmiş elementleri taşıyacağını açıkladı. Azarov’a göre, kavurucu yaz güneşi altında tüm bunlar zehirli bir “çorbaya” dönüşecek, denizde mavi-yeşil alglerin patlayıcı bir büyümesi olacak ve deniz canlılarından oluşan bir bataklık oluşacaktır. Azarov: “Karadeniz akıntıları haritası, Karadeniz’deki akıntıların saat yönünün tersine hareket ettiğini göstermektedir. Bu da önce Odessa’nın, ardından Romanya kıyılarının, daha sonra da Bulgaristan ve Türkiye’nin etkileneceği anlamına geliyor.” Siyasetçi ayrıca bu yıl Odessa’da tatil yapmayı planlayanların planlarını yeniden gözden geçirmelerini tavsiye etti. Regnum haber ajansının bildirdiğine göre, Ukrayna Tarım Politikası ve Gıda Bakanlığı, Kahovka Hidroelektrik Santrali’nin yıkımı nedeniyle Ukrayna’nın güneyinde tarım alanlarının çöle dönüşebileceği uyarısında bulundu. Kahovka Hidroelektrik Santrali’nin yıkılması rezervuarın ortadan kalkmasına yol açacak. İnsan kaynaklı felaket sonucunda Herson vilayetinin Kiev kontrolündeki bölümünde sulama sistemlerinin %94’ü, Zaporijya vilayetinin Kiev işgali altındaki bölümünde %74’ü ve Dnipropetrovsk vilayetinde %30’u su kaynağından yoksun kaldı. Çevreci Oleksandr Nagibin’e göre felaketin nihai boyutu bugün ortaya çıkmayacak, ancak olayın sadece Herson bölgesi ekolojisini değil, Bulgaristan ve Türkiye gibi ülkeleri de etkileyeceği şimdiden belli. Ekolojistler, hidroelektrik santralinin çökmesi sonucunda çeşitli su sakinlerinin öleceğini, bunun da kalıntılarının çürümesine ve dolayısıyla hidrojen sülfür ve metan salınımı gibi ciddi sıhhi ve epidemiyolojik sonuçlara yol açacağını tahmin etmektedir. Suyun tamamen serbest bırakılmasının rezervuarın dip tortularını ağır metaller, petrol ürünleri ve böcek ilaçları gibi tehlikeli maddelere maruz bırakacağına dair görüşlerde de vardır. |
10.06.2023 BM-Rusya Memorandumunun uygulanmasını sağlamak üzere yapılan istişareler hakkında 9 Haziran’da Rusya Federasyonu Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Genel Sekreteri R. Greenspan başkanlığındaki bir BM heyetiyle Cenevre’de ilgili Rus kurum ve şirketlerinin katılımıyla bir istişare turu daha gerçekleştirdi. Görüşme hakkında Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yazılı bir açıklama yapıldı. Açıklamada; “Tarımsal ihracatın normalleştirilmesine ilişkin Rusya-BM Memorandumunun uygulanmasının sağlanması konusunda ayrıntılı görüş alışverişinde bulunuldu. Rosselkhozbank’ın SWIFT’e yeniden bağlanması; yedek parça ve makine tedarikinin yeniden başlaması; nakliye lojistiği ve sigorta; Togliatti-Odessa amonyak boru hattı ve Rus şirketlerinin “dondurulmuş” varlıklarının blokajının kaldırılması olmak üzere beş sistemik sorunun çözümünde mevcut durumun gözden geçirilmesine özellikle dikkat edildi. Rus tarafında, beş maddeden üçünde (amonyak boru hattı, SWIFT’e yeniden bağlanma ve yedek parçalar) ilerleme kaydedilmemiştir. Bu alanlardaki ilerleme aslında Batılı başkentler tarafından tamamen engellenmiş durumda. Verşinin, Kiev’in kontrolü altındaki topraklarda “Togliatti-Odessa” amonyak boru hattının Ukraynalılar tarafından baltalanmasını kınadı ve bu şekilde, amonyağın ayrılmaz bir parçası olduğu “Karadeniz girişimi” de dâhil olmak üzere 22 Temmuz 2022 tarihli İstanbul anlaşmalarının konseptine ciddi bir darbe vurulduğunu söyledi. Bu bağlamda, sadece yukarıda belirtilen sorunların erken ve etkili bir şekilde çözülmesinin, Rus gıda ve gübrelerinin dünya pazarlarına engelsiz erişiminin yeniden sağlanmasına yardımcı olabileceği ve bunun da bir bütün olarak küresel gıda güvenliği hedefleriyle uyumlu olduğu bir kez daha teyit edildi. BM temsilcilerinin dikkati, Rus tarım üreticilerinin ve tedarikçilerinin, Rusya karşıtı yasadışı yaptırımların tetiklediği banka ödemeleri, nakliye ve sigorta ile ilgili çok sayıda kısıtlama ve engeli hala kendi başlarına ve büyük maliyetlerle aşmak zorunda olduklarına, bunun da fiyatları ve malların fiziksel bulunabilirliğini olumsuz etkilediğine çekildi.” |
10.06.2023 Verşinin: Rusya tahıl anlaşması konusunda karar verirken sadece kendi çıkarlarını göz önünde bulunduracak. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin Cenevre’de BM ile yapılan görüşmelerin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada Rusya’nın tahıl konusunda İstanbul Anlaşması’nın uzatılıp uzatılmayacağına sadece kendi çıkarlarını göz önünde bulundurarak karar vereceğini dile getirdi. Değişiklik olmaması halinde Rusya’nın tahıl anlaşmasını 18 Temmuz’dan sonraya uzatıp uzatmayacağı sorusuna diplomat, her koşulda Rus tarafının çıkarlarının net bir şekilde anlaşılması gerektiğini söyledi. Rusya ve BM arasında tahıl anlaşması kapsamında bir memorandum üzerinde yapılan görüşmelerin yeni turu 9 Haziran’da Cenevre’de gerçekleşti. Moskova’yı Verşinin, uluslararası örgütü ise UNCTAD Genel Sekreteri Rebecca Greenspan temsil etti. Haziran ayının başlarında Verşinin, Rusya’nın tahıl anlaşmasını uzatma ihtimali görmediğini söylemişti. Anlaşmanın uygulanmasındaki mevcut çarpıklıklar henüz giderilmiş değil. Regnum haber ajansının bildirdiğine göre, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Togliatti-Odessa amonyak boru hattının baltalanması faktörünün tahıl anlaşmasıyla ilgili sonraki temaslarda dikkate alınacağını belirtti. |
12.06.2023 Gazprom: Planlı onarımların ardından Türk Akımı gaz tedarikini yeniden başlatıyor. Şirketten yapılan açıklamada, “Türk Akımı doğalgaz boru hattında 5-12 Haziran tarihleri arasında planlanan önleyici bakım çalışmaları tamamlandı.” denildi. Türk Akımı, Rusya’dan Karadeniz üzerinden Türkiye’ye uzanan bir ihracat boru hattıdır. Tasarım kapasitesi yılda 31.5 milyar metreküp gazdır. |
12.06.2023 Azerbaycan lideri Aliyev ile Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Levitin, Zangezur koridoru hakkında görüştü. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ulaştırma sektöründeki işbirliğini görüşmek üzere Pazartesi günü Rusya Devlet Başkan yardımcısı İgor Levitin’i kabul etti. Azerbaycan Devlet Başkanlığı’nın internet sitesinde yayımlanan açıklamada, görüşmede “Rusya’nın Zangezur koridorunun potansiyelini gelecekte nasıl kullanabileceğinin araştırılmasıyla ilgili konuların ele alındığı” belirtildi. Aliyev ve Levitin ayrıca Azerbaycan’da modern gemi inşa imkânlarının kullanılması, Kuzey-Güney ulaşım koridorunun geliştirilmesi için ortak çabaların sürdürülmesi, kargo taşımacılığının arttırılması, Azerbaycan’daki ilgili altyapının kullanılması imkânları, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile kargo taşımacılığı ve Azerbaycan üzerinden Kuzey-Güney ulaşım koridoru konularında görüş alışverişinde bulundu. |
12.06.2023 Türkiye, İsveç, Finlandiya ve NATO heyetleri 14 Haziran’da Ankara’da bir araya geliyor. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada Türkiye, Finlandiya, İsveç ve NATO heyetlerinin 14 Haziran’da Ankara’da bir araya geleceği belirtildi. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Üçlü anlaşma kapsamında oluşturulan daimi ortak mekanizmanın dördüncü toplantısı, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç’ın ev sahipliğinde 14 Haziran 2023 Çarşamba günü saat 09.00’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilecektir. Toplantıya NATO heyetinin başkanı olarak NATO Genelkurmay Başkanı Stian Jenssen, İsveç heyetinin başkanı olarak İsveç Dışişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Büyükelçi Jan Knutsson ve Finlandiya heyetinin başkanı olarak Finlandiya Dışişleri Bakanlığı Daimi Devlet Sekreteri Jukka Salovaara katılacaktır.” denildi. |
13.06.2023 Putin, Rusya’nın tahıl anlaşmasından çekilebileceğini dile getirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın tahıl anlaşmasından çekilmeyi düşündüğünü, özellikle de koridorun Ukrayna tarafından insansız hava araçlarıyla saldırmak için kullanıldığını söyledi. Putin: “Şimdi bu tahıl anlaşmasından çıkmayı düşünüyoruz. Özellikle de gemilerin gittiği bu koridorlar düşman tarafından sürekli olarak insansız hava araçları, deniz insansız hava araçları fırlatmak için kullanıldığından beri.” dedi. Bilgi Notu: Rusya, Türkiye, Ukrayna ve BM temsilcileri tarafından 22 Temmuz 2022’de imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi, Ukrayna’nın tahıl, gıda ve gübre ihracatının Karadeniz üzerinden, aralarında Odessa’nın da bulunduğu üç limandan yapılmasını öngörüyor. İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi gemi trafiğini koordine etmekle görevli. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Eylül ayında Batı’nın Ukrayna’nın tahılının çoğunu Afrika’daki ihtiyaç sahibi ülkeler yerine kendi devletlerine ihraç ettiğine dikkat çekmişti. Tahıl girişimi bir paket anlaşmanın parçasıdır. İkinci kısım (üç yıllık bir Rusya-BM memorandumu) Rus gıda ve gübre ihracatının önündeki engellerin kaldırılmasını, Rosselkhozbank’ın SWIFT’e yeniden bağlanmasını, tarımsal ekipman, yedek parça ve hizmet tedarikinin yeniden başlatılmasını, Togliatti-Odessa amonyak boru hattının yeniden faaliyete geçirilmesini ve bir dizi başka tedbiri öngörmektedir. Moskova’da belirtildiği üzere, paket anlaşmanın bu kısmı şu ana kadar uygulanmadı. |
13.06.2023 Hızlı Ödeme Sistemi (FPS) ve Rus bankalarının kartlarıyla ödeme Türkiye’de başlatıldı. Uzmanlar, Türkiye’deki turistlerin Rus kartları ve hızlı ödeme sistemi ile nasıl ödeme yapabileceklerini rapor ediyor. Profi.Travel telegram kanalının bildirdiğine göre, Türkiye’de bir dizi otel ve perakende satış noktası, müşterilerin SigmaPay ve herhangi bir Rus bankasının kartları aracılığıyla ödeme yapmasına izin veriyor. SigmaPay hizmetini kullanarak Visa, Mastercard, UnionPay, Mir banka kartları ile ödeme yapmak mümkündür. Alıcının hesabından ruble çekiliyor ve para iki iş günü içinde satıcının bir Türk bankasındaki hesabına yatırılıyor. |
13.06.2023 Putin, Batılı ülkelerin Ukrayna için silah stoklarını boşalttığını söyledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Batılı ülkelerin Ukrayna için tüm silah depolarını boşalttığını, sadece Güney Kore ve İsrail’de silah kaldığını, ancak bu stokların bile yakında tükeneceğini söyledi. Putin, Ukrayna ordusunun şu anda yaklaşık 5-6 bin büyük kalibreli mermi harcadığını, ABD’nin ise ayda 15 bin mermi ürettiğini açıkladı. |
14.06.2023 Dışişleri Bakan Yardımcısı Bogdanov: Suriye-Türkiye ilişkilerinin normalleşmesi için taslak yol haritası hazır. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik bir yol haritası taslağının hazır olduğunu söyledi: “Rusya’nın taslak yol haritası hazır. Tek görevimiz bunu ortaklarımızla tartışmak ve bu çalışmada ilerlemek. Astana’daki toplantının ciddi bir ilerleme kaydetmemizi sağlayacağını umuyoruz.” |
14.06.2023 Rusya, Türkiye, İran ve Suriye Dışişleri Bakan Yardımcıları 21 Haziran’da Astana’da bir araya geliyor. Rusya Federasyonu, Türkiye, İran ve Suriye dışişleri bakan yardımcıları 21 Haziran’da Astana’da bir araya gelecek. TASS’ın haberine göre, bu haber Rusya Devlet Başkanı’nın Orta Doğu ve Afrika’dan sorumlu özel temsilcisi, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov tarafından bildirildi. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
14.06.2023 Rus heyetinin başkanı Gavrilov, askeri güvenlik ve silahların kontrolüne ilişkin Viyana görüşmelerindeki, ülkesinin Ukrayna’nın Zaporojiya Nükleer Santrali’ndeki provokasyonlarına sert bir şekilde karşılık vereceğini söyledi. Konstantin Gavrilov, 14 Haziran Çarşamba günü AGİT güvenlik işbirliği forumunun genel oturumunda yaptığı açıklamada, Rus tarafının Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Avrupa’da nükleer bir felakete yol açabilecek her türlü eylemine sert bir yanıt vermeyi amaçladığını söyledi. Diplomat, Moskova’nın daha önce uluslararası toplumu Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Zaporojiya Nükleer Santrali’ni ele geçirmek için yeni bir çıkarma operasyonu düzenlemek istediği konusunda uyardığına dikkat çekti. Bu amaçla yüz elli kadar asker ve otuz kadar motorbottan oluşan özel bir müfreze oluşturuldu. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
14.06.2023 Kremlin, Moskova ve Kiev’in Kırım’ın kiralanması konusunda görüştüğünü yalanladı. Rusya Devlet Başkanlığı Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov 14 Haziran’da yaptığı açıklamada, Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’daki görüşmeler sırasında Kırım’ın “çok yıllığına kiralanması” konusunda anlaşamadıklarını söyledi. Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitriy Peskov 14 Haziran’da yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Hayır, öyle bir şey yapmadılar. Kırım, Rusya Federasyonu’nun ayrılmaz bir parçasıdır, bir Rus bölgesidir.” Daha önce Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Mayıs 2022’de İstanbul’da yapılan görüşmelerde Kiev ve Moskova’nın Kırım’ın kiralanma şartlarını görüştüğünü iddia etmişti. Cumhurbaşkanı, iki ülke arasında Kiev’in reddettiği bir barış anlaşması taslağını bizzat gördüğünü söyledi. Vladimir Putin daha önce defalarca Kırım ve Sivastopol’un Rusya’nın ayrılmaz bir parçası olduğunu ve sonsuza kadar Rusya ile birlikte kalacağını vurgulamıştı. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
15.06.2023 Moskova, An-124’e el koyma niyeti nedeniyle Kanada’yı uyardı. Moskova’daki Kanada’nın Moskova Maslahatgüzarı Brian Ebel, Ottawa’nın An-124 uçağına el koyma niyeti nedeniyle Rusya Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Karar, Kanada Hükümeti’nin Şubat 2022’den bu yana Toronto havaalanında yasadışı olarak tutulan Rus Volga-Dnepr şirketine ait AN-124 kargo uçağına el koyma niyetini açıklamasının arka planında alındı. Açıklamada “Rus tarafı böyle bir adımı <...> alaycı bir hırsızlık olarak görmektedir” denildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından Kanadalı diplomata, Rus düşmanı bir rota izleyen resmi Ottawa’nın eylemlerinin, Trudeau rejimi nedeniyle çöküşün eşiğinde olan Rusya-Kanada ilişkileri için en ciddi sonuçları doğuracağı dile getirildi. |
16.06.2023 Putin, Tereşkova’yı Gagarin Nişanı ile ödüllendirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, uzay araştırmalarındaki üstün başarılarından dolayı Valentina Tereşkova’yı Gagarin Nişanı ile ödüllendirdi. Böylece Devlet Duması milletvekili ve ilk kadın kozmonot da bu nişanın ilk sahibi oldu. İlgili kararname resmi internet yasal bilgi portalında yayımlandı. Tereşkova, Gagarin Nişanı’nın ilk sahibi oldu. Belgede, “Uzayın keşfindeki üstün başarıları, uzaya yapılan tarihi insanlı uçuş sırasında gösterdiği cesaret ve özveri ile aktif sosyal ve uluslararası faaliyetleri nedeniyle, Sovyetler Birliği Kahramanı, SSCB pilot-kozmonotu, Rusya Federasyonu Federal Meclisi Devlet Duması üyesi, Devlet Duması Uluslararası İlişkiler Komitesi üyesi Valentina Tereşkova’ya Gagarin Nişanı verilmesine” karar verildiği belirtiliyor. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
16.06.2023 Rusya Devlet Başkanı Yardımcısı Uşakov: Putin’in Türkiye ziyareti yakında gerçekleşecek, ancak henüz tarih belirlenmedi. Rusya Devlet Başkanlığı’nın dış politika konularından sorumlu yardımcısı Yuriy Uşakov, Vladimir Putin’in Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine Türkiye’yi ziyaret etmeyi planladığını söyledi. Uşakov ziyaret tarihinin henüz belirlenmediğini dile getirdi. Uşakov, “Türkiye Cumhurbaşkanı, Başkanımıza Türkiye’yi ziyaret etmesi için yaptığı daveti teyit etti. Planlar var, ancak kesin tarihler henüz görüşülmedi.” dedi. 31 Mayıs’ta Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitry Peskov, Vladimir Putin ve Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan’ın “öngörülebilir gelecekte” bir araya gelme niyetinde olduklarını söylemişti. Peskov’a göre bu niyet son telefon görüşmelerinde de teyit edildi. Görüşmenin nerede ve ne zaman gerçekleşeceği bilinmiyor. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
16.06.2023 Lavrov tahıl anlaşmasının uzatılmasının anlamsızlığına dikkat çekti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tahıl anlaşmasının Rusya kısmının hala çalışmadığını, dolayısıyla uzatmanın bir anlamının olmadığını dile getirdi: “İşe yaramayan bir şeyi nasıl uzatabilirsiniz? BM Genel Sekreteri António Guterres tarafından önerilen paketin tam olarak yarısı, yani Rus gübreleri ve gıdasıyla ilgili paket hiç hareket etmedi.” Lavrov, anlaşmanın sadece Ukrayna kısmının işlediğini, BM Genel Sekreteri’nin önerdiği bağlamda işlemediğini ve yoksul ülkelerin ihtiyaçlarını karşılamadığını dile getirdi. Lavrov’a göre, Batılı ülkeler anlaşmanın Rusya kısmının işlemesi için çözüm bulmakta isteksiz olmakla kalmıyor, hatta bunu engellemek için her şeyi yapıyorlar: “Anlaşmanın Rusya kısmından bahsedecek olursak, sadece Togliatti - Odessa amonyak boru hattındaki son patlama bile bu paketi sadece ticari kısmını koruyarak yok etmek isteyenlerin olduğunu gösteriyor.” Lavrov, Batı’nın küresel Güney’deki ihtiyaç sahibi ülkelere Rus gübresi tedarikinin önüne kendi koyduğu engelleri kaldırmak istemediğini de sözlerine ekledi. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
|
Bu sayfa Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından en son 21.06.2023 11:54:34 tarihinde güncellenmiştir.